با توجه به اقبال روزافزون جامعه به یادگیری زبان و نیاز افراد به دانش زبان انگلیسی به علت نفوذ وسایل ارتباطات بین المللی، مسئله یادگیری زبان از حلقه کوچکی از افراد بیرون آمده و در سطح جامعه در حال گسترش می باشد. طبعاً بازار مناسبی برای فعالیت تمام دست اندرکاران آموزش زبان انگلیسی بوجود آمده است. ولی تعداد آموزشگاه ها و مدرسین زبان انگلیسی در 15 سال اخیر آنچنان زیاد شده که برای جذب مشتری رقابت شدیدی در بین آنها در جریان است. با نظری به تبلیغات آنها که بی تردید به طور روزانه دست کم در شهرهای بزرگ با آنها مواجه می شویم، شاهد ادعاهای اغوا کننده زیادی در آنها هستیم. تعدادی از این ادعاها بصورت زیر مشاهده می شود:
· مکالمه فشرده انگلیسی صد در صد تضمینی (خصوصی و نیمه خصوصی)
· انگلیسی بازرگانی، توریستی و روزمره در ؟؟ جلسه تضمینی
· دوره های فشرده آیلتس 7 و تافل 90% تضمینی
· آموزشگاه انگلیسی ؟ کلاسهای عادی و فشرده (در روز جمعه)
· انگلیسی را سریع یاد بگیرید
· باور نکردنی!! انگلیسی را مانند زبان فارسی صجبت کنید و غیره
در خوشبینانه ترین حالت، مدرسین زبان در تبلیغات فوق توانایی ارائه مطلب را به زبان آموزان به شکل ادعا شده دارند و می توانند آنچنان فضای آموزشی مطبوعی برای زبان آموزان بوجود آورند که از یادگیری زبان دلزده نشوند، ولی آیا همه زبان آموزان آمادگی یادگیری زبان انگلیسی با همان روش ادعایی را دارند؟ یعنی آیا دارای آمادگی فکری و ذهنی انجام تمام تکالیف و تمرینها در چهارچوب شیوه آموزشی خاص تعریف شده برای آنها هستند؟ هریک از این تبلیغات مشتریان بالقوه خود را از میان تعداد خاصی از افرادی انتخاب می کنند که تمایل به یادگیری زبان انگلیسی دارند. این تبلیغات تا حدودی تفکرات، انتظارات و نیازهای گوناگون زبان آموزان را به شکلی غیر مستقیم نشان می دهند. ادعاهای بالا در برخی از زبان آموزان جواب می دهندولی در برخی اثر منفی دارند. یک مثال از تجربه یادگیری خودم برای شما می آورم.
در اول تابستان سال 1353، پس از گذراندن 9 ترم در یکی از آموزشگاههای محبوب با مدرس های مجرب زبان آن زمان دوره آموزش تافل فشرده به زبان آموزانی (از جمله من با 15 سال سن) معرفی شد که دوره پیش از تافل را گذرانده بودند. کلاسها در 6 روز هفته و روزی 4 ساعت برای تقریباً 70 روز برگزار شد. مدرسانی با اعتبار در آنجا درس می دادند که یکی از آنها اولین فردی بود که در سطح جهان در امتحان تافل از 700 نمره ، 700 گرفته بود. هزینه ثبت نام دوره 700 تومان (حدوداً معادل 690000 تومان زمان حال بر اساس آمار شاخص بانک مرکزی در این مدت) بود و بیش از 40 نفر در این دوره ثبت نام کردند. مطالبی که در این دوره به ما درس داده شد معادل 5 ترم پیشرفته زبان در همان آموزشگاه بود. در پایان دوره با ثبت نام برای امتحان تافل در انجمن دوستی ایران و آمریکا در امتحان شرکت کردم. بعد از فشار امتحان آنچنان حالم بعد شد که استفراغ کردم. نتیجه امتحان من اصلاً مورد انتظار هیچکس نبود و نتوانستم حد نصاب برای گرفتن پذیرش زبان از دانشگاههای معتبر آمریکا را بدست آورم. از مهر ماه سال 1353 تا پایان تابستان سال 1354 شروع به خواندن مطالب درس داده شده و سایر منابع زبانی به طور خودآموز با حل تمام تمرینها در روندی یک ساله کردم تا توانستم در سال 1354 با گرفتن نمره ای بالای 500 پذیرش زبان را از سه دانشگاه معتبر آمریکا و یک دانشگاه کانادا در رشته های فنی بدست آورم. اینجا متوجه می شویم که هر دوره حتی با مدرسین خوب و استاندارد بالای آموزش برای تمام زبان آموزان در یک دوره فشرده مثمر ثمر نخواهد بود.
بنابراین با فرض مجرب بودن آموزشگاهها و مدرسین زبان مدعی در تبلیغات فوق، نمی توان نتیجه گرفت که همه قادرند به نتایج ادعا شده دست یابند.
در قسمت دوم مقاله سعی می کنم با توجه به تجارب خود و سایر مدرسین زبان به بحث در مورد تفکرات و انتظارات زبان آموزان بپردازم، شاید این مقاله به ایجاد دیدگاهی واقع گرایانه در جامعه یاری رساند.